2017'de Meclis'te yaşanan en çarpıcı olaylar

2017'de TBMM tarihinde pek çok ilk yaşandı. HDP milletvekilleri 1 yıl boyunca yasama faaliyetlerine katılamazken, Cumhurbaşkanı Erdoğan ilk kez partili Cumhurbaşkanı olarak Meclis'e geldi. CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu yargılandığı MİT TIR'ları davasından 25 yıl hapse mahkum edilerek tuttuklandı. OHAL tekrar tekrar uzatıldı. Laiklik karşıtı yasalar Meclis'te kabul edildi. 2017 yılında TBMM'de öne çıkan gelişmeler şöyle:

FETÖ’nün 15 Temmuz’daki kanlı darbe girişiminin ardından ilan edilen Olağanüstü Hal (OHAL), 2017'de TBMM'de 4 kez kabul edilerek uzatıldı. Türkiye 2017'yi OHAL koşulları altında ağır hak kayıpları yaşayarak geçirdi. Meclis deyim yerindeyse devre dışı bırakıldı. Milletvekillerinin cezaevine konulduğu süreçte, her türlü demokratik hak arama girişimi de olağanüstü halin yasaklarına takıldı.

TÜRKİYE İZMİR PATLAMASINA AĞLARKEN YAĞMA PEŞİNDEYDİLER 6 Ocak'ta AKP’li milletvekilleri, İzmir’de iki kişinin yaşamına mal olan terör saldırısından sadece saatler sonra Meclis’te yine “rant” mesaisindeydi. Hazine’ye ait taşınmazların kullanım haklarının TÜRGEV ve ENSAR gibi yandaş vakıf ve derneklere 49 yıllığına devrine ilişkin düzenlemeyi Meclis Genel Kurulu’na getiren AKP, bununla da yetinmeyip bu taşınmazların bedelinin yarı fiyatına aynı kurumlara satılması için önerge verdi. AKP muhalefetin sert tepkisinin ardından önergeyi geri çekmek zorunda kaldı.

"DİKTATÖR İSTEMİYORUZ" DİYENLER POLİS ŞİDDETİNE MARUZ KALDI AKP’nin, “yasama, yürütme ve yargı erklerini elinde toplayan cumhurbaşkanı” modeline ilişkin anayasa değişikliği teklifi, 9 Ocak'ta TBMM’de görüşülmeye başladı. Tasarıyı “Diktatör istemiyoruz” sloganıyla protesto etmek isteyen yurttaşlar, milletvekilleri, avukatlar ve sivil toplum örgütleri, polisin sert müdahalesiyle karşılaştı. TBMM’nin önüne gitmeye çalışanlara polis gaz, cop, TOMA ve köpeklerle müdahale etti. TOMA’lardan sıkılan suyla birçok kişi yaralandı.

TARİHE BİR KARA LEKE OLARAK GEÇTİ Meclis’in yetkilerini Saray’a devretmek için gündeme getirilen anayasa değişikliğinin genel kuruldaki ilk gün oylaması (10 Ocak) demokrasi tarihine kara bir leke olarak geçti. AKP’li vekiller İçtüzük ve yasa gereği gizli olması gereken oylamada “tercihlerini” bakanlara göstererek kullandı. AKP’li bir vekilin oyunu kontrol için iki vekil daha aynı kabine girdi.

AKP'LİLER 'AÇIK OY'U YUMRUKLA SAVUNDU Anayasa görüşmelerinde evet oyları baraja çok yakın çıkınca AKP’liler gerildi. CHP milletvekillerine fiziksel saldırı başladı. 11 Ocak'ta önerinin 3. maddesinin oylaması sırasında AKP’liler, CHP’lilerin açık oy kullanan vekilleri görüntülemesini engellemek isteyince oy kabinlerinin önünde yumruklu- tekmeli kavga çıktı. CHP’li Fatma Hürriyet Kaplan, kendisine saldıran AKP’li vekillerin telefonunu gasp ettiğini belirterek “Boynum kıpkırmızı. Bir kadına saldırabilecek kadar gözü dönmüş olmanızı kınıyorum” dedi. Kavga nedeniyle 3. madde oylaması iptal edilerek tekrarlandı.

Bir gün sonra (12 Ocak) Anayasa gerilimi, onlarca vekilin yumruklaştığı kavgaya dönüştü. CHP’liler Meclis’in yetkilerini Saray’a devreden değişiklik önerisi sırasında Özgür Özel’in konuştuğu kürsüyü korumaya alınca AKP’lilerden müdahale geldi. Laf atmayla başlayan kavga sırasında saksılar, su şişeleri havada uçuştu. Kavgada AKP’li Fatih Şahin’in burnu kırıldı, Muhammet Balta da bacağından yaralandı.

BACAK ISIRMA TARTIŞMASI AKP Trabzon Milletvekili Muhammet Balta, TBMM'de yaşanan arbedede bacağının CHP Milletvekili Eren Erdem tarafından ısırıldığı ileri sürüldü. Eren Erdem ise iddia hakkında, "Allah belanızı versin yalancılar. Vekil vekili ısırdı palavrası, parlamenter sistemi küçük düşürme operasyonu. Yazık yazık!" yorumunda bulundu. Bacak ısırma tartışması en çok MHP Lideeri Devlet Bahçeli'yi güldürdü.

TBMM İLK KEZ KADIN VEKİLLERİN KADIN VEKİLLERE ŞİDDETİNE SAHNE OLDU 19 Ocak'ta AKP’li kadın vekillerin, anayasa görüşmelerinde kendisini kürsüye kelepçeleyen Bağımsız Milletvekili Aylin Nazlıaka’ya müdahalesi şiddete dönüştü. AKP’li Gökçen Enç, TBMM Başkanvekili Pervin Buldan’ın göğsüne tekme attı, HDP’li Burcu Çelik Özkan’ın saçlarını kopardı. Yere düşen CHP’li Şafak Pavey’in protezi çıkarken Nazlıaka’nın da bileği incindi. Buldan hastaneye kaldırıldı.

ŞEKER TV Meclis TV yayınlamayınca CHP İstanbul Milletvekili Ali Şeker, partili cumhurbaşkanlığı sistemini öngören anayasa değişikliği teklifi oturumunu Meclis Meclis'ten canlı yayınladı. Şeker'in yaptığı canlı yayınlar, binlerce kişiye ulaştı. TBMM TV'nin yayın yapmamasıyla, Milletvekili Şeker'in kişisel imkanlarıyla görüşmeyi kamuoyuna aktarması sosyal medyada 'Şeker TV' adıyla yayıldı. Şeker, yaptığı canlı yayın sırasında HDP Milletvekili Müslüm Doğan'ın görüşlerini alarak 'tarafsız yayıncılık' örneği gösterdi.

MECLİS'İN YELİZ'İ AKP'li milletvekili ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın eski şoförü Ahmet Hamdi Çamlı'nın @yelizadeley kullanıcı adıyla açtığı sahte hesaptan Meclis'te Periscope yayını yaptığı ortaya çıktı. CHP'li milletvekilleri anayasa değişikliğinin 9'uncu maddesi için oyunu kullanan Ahmet Hamdi Çamlı'ya 'Yeliz' diye seslendi. AKP'li Çamlı'nın gizlice çekim yapmasının ortaya çıkması sosyal medyada da alay konusu oldu.

'MECLİS'E İHANET' Ülkeyi tek adam rejimine taşıyan değişiklikler AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla 21 Ocak'ta Meclis’ten geçti. Parti grubunu toplayan CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, “Parlamentonun kendi yetkilerini devretme tarihidir bu tarih. Bu tarihin bizim milli Kurtuluş Savaşı açısından da önemi var. Bu tarih aynı zamanda bir parlamentonun kendi tarihine ihanet tarihidir” dedi.

HDP'Lİ VEKİLLER 1 YIL BOYUNCA YASAMA FAALİYETLERİNE KATILAMADI Kasım 2016 tarihinde tutuklanan HDP'li milletvekilleri 2017' yılını cezaevinde geçirerek yasama faaliyetlerine katılamadı. 2016’dan bu yana İdris Baluken, Selma Irmak, Nursel Aydoğan, Abdullah Zeydan, Gürsel Yıldırım, Ferhat Encu, Çağlar Demirel, Eş Genel Başkanlar Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş ile beraber HDP’nin toplam 9 milletvekili halen tutuklu. 5 MİLLETVEKİLİNİN VEKİLLİKLERİ DÜŞÜRÜLDÜ 1 yıldır tutuklu olan 9 milletvekilinin yanı sıra 5 milletvekilinin ise vekillikleri düşürüldü. Vekilliği düşürülen isimler ise şu şekilde: HDP Diyarbakır Milletvekili Nursel Aydoğan, Siirt Milletvekili Besime Konca, Şırnak Milletvekili Faysal Sarıyıldız, Van Milletvekili Tuğba Hezer ve Eş Başkan Figen Yüksekdağ.

ENİS BERBEROĞLU TUTUKLANDI CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu, 14 Haziran'da gazeteciler Erdem Gül, Can Dündar ile birlikte yargılandığı MİT TIR'ları davasında 25 yıl hapis cezası alarak tutuklandı. Berberoğlu, 6 ay boyunca yasama faaliyetlerine katılamadı.

15 TEMMUZ KRİZİ 15 Temmuz darbe girişiminin birinci yıldönümünde TBMM’de yapılan etkinliklerde davetiye krizi çıktı. TBMM’deki gece etkinliğine muhalefetin davet edilmemesine gelen tepkiler üzerine muhalefet davet edildi. Ancak etkinliğe saatler kala yeni program yayımlanarak muhalefetin konuşmaları etkinlikten tekrar çıkarıldı.

21 Mayıs'ta düzenlenen AKP'nin 3. Olağanüstü Kongresi'nde yeniden Genel Başkanlığa seçilen Cumhurbaşkanı Erdoğan, 1 Ekim'de düzenlenen yeni yasama yılının açılışına ilk kez 'Partili Cumhurbaşkanı' olarak katıldı. Erdoğan genel kurul salonuna girerken CHP'li vekiller ayağa kalmazken, HDP'li vekiller oturuma katılmadı.

AKP, bir gece yarısı laikliğe aykırı olarak müftülere nikah kıyma hakkı veren yasa tasarısını Meclis'e sundu. Kamuoyunun başta kadınların olmak üzere tepkisini çeken yasa tasarısı TBMM'de kabul edilerek yasalaştı.

İkinci yasama yılında çalışmalarına başlayan TBMM Darbe Araştırma Komisyonu, hem dinlediği hem de dinlemediği isimlerle kamuoyunda sürekli tartışıldı. Komisyonun raporu da AKP ile CHP arasında büyük tartışmalara neden oldu. Taslak raporda olmamasına karşın CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ve CHP’yi FETÖ’yle işbirliği içinde olduğu suçlaması eklendi. CHP buna karşı rapora eklediği ek şerhinde AKP ile FETÖ arasında yıllar içindeki birliktiklerine ilişkin fotoğraflar, gazete haberleri ve videoların bulunduğu “AKP ve FETÖ kardeşliği” başlığıyla 72 sayfadan oluşan ekleme yaptı. BELGELER MUHALEFETTEN SAKLANDI Komisyonu’nun AKP’li yönetiminin bazı bilgi ve belgeleri muhalefet partilerinden gizlediği ortaya çıktı. CHP’li üyeler, komisyonun taslak raporunda bulunan atıf ve bilgilerin dayandığı belgelerin farklı olduğunu belirledi. Bunun üzerine konuyu incelemeye başlayan CHP’li komisyon üyeleri komisyonun resmi çalışma süresi içerisinde komisyona gönderilmesine karşın bazı belge ve raporların muhalefete iletilmediği, ancak komisyonun raporunun yazımı sırasında kullanıldığını belirledi. Bu durum; komisyonun resmi çalışma süresi olan 4 Ekim 2016 ile 4 Ocak 2017 tarihleri arasındaki 3 aylık süreçte komisyona gelen yüzlerce belge ve bilgiden bazılarının muhalefetten gizlendiğini ortaya koydu.

MECLİS'İN ARİTMETİĞİ DEĞİŞTİ İyi Parti'nin kurulmasının ardından Meclis'teki sandalye dağılımı değişti. Partinin kuruluşunun ardından Ümit Özdağ, Yusuf Halaçoğlu, İsmail Ok, Nuri Okutan ve Aytun Çıray TBMM'de İyi Parti'yi temsil etmeye başladı.

MECLİS'TE 'KÜRDİSTAN' TARTIŞMASI HDP Milletvekili Osman Baydemir, 13 Aralık'ta TBMM Genel Kurulu'nda bütçe görüşmeleri sırasında, Meclis'in herkesi kucaklayıcı bir tavrı olması gerektiğini söyledi. ''Ben bir Kürt evladı olarak, Kürdistan'dan gelen bir temsilci olarak istediğim şey bu çatı Türk ve Kürt ortak çatısı olmasıdır'' dedi. Baydemir, ''Kürdistan'' ifadesini kullandığı sırada AKP'li vekillerden tepki geldi. TBMM Başkan Vekili Ayşenur Bahçekapılı da, Baydemir'e, ''Kürdistan neresi?'' diye sordu. Baydemir de elini kalbine koyarak, ''Kürdistan şurası'' dedi. Bahçekapılı'nın Baydemir'e tepkisi ise sert oldu, ''Siz Kürdistan vekili değilsiniz, siz Şanlıurfa'nın vekilisiniz'' ifadesini kullandı. Baydemir'e 'Kürdistan' ifadesini kullandığı gerekçesiyle 2 gün Genel Kurul'dan çıkarma cezası verildi.

"VATAN HAİNİ" KAVGASI 2018 Yılı Bütçesi'nin TBMM Genel Kurulu'ndaki görüşmelerinde 'Vatan Haini' ve 'Alçak' tartışması yaşandı. 17 Aralık'ta düzenlenen oturumda Ekonomi Bakanlığı bütçesi görüşmeleri sırasında kürsüye çıkan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Şair Necip Fazıl Kısakürek’in 16 Nisan 1976 yılında söylediğini iddia ettiği, "Bizdeki muhalefet iktidarı düşürmek için Vatanı bile düşürmeye razı" sözlerine CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç tepki gösterdi. Karşılıklı söz atışmaları üzerine Bakan Zeybekçi, CHP’li Özkoç Bakan’a "Alçak" diye bağırdı. AKP sıralarından Milletvekilleri Özkoç’un üzerine yürüdü, AKP'li Hasan Turan’ı Meclis İdare Amiri Ahmet Gündoğdu güçlükle durdurdu. Gerilimin büyümesini araya giren AKP ve CHP milletvekilleri önledi.

MECLİS KAVGAYLA KAPANDI Meclis, tatile girmeden CHP'nin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu hakkında verdiği gensoruyu görüştü. Tartışmalar bir süre sonra kavgaya dönüştü. AKP'li vekillerle CHP'li vekiller birbirine girdi. Soylu hakkında verilen gensoru önergesi kabul edilmedi.