Atatürk’ün vasiyetini yazdığı köşk uygunsuz restorasyon kurbanı

Kentin önemli tarihi ve turistik mekanları arasında yer alan, yerli ve yabancı turistlerin ziyaret ettiği, Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün konaklayıp vasiyetini yazdığı Atatürk Köşkü, Büyükşehir Belediyesi tarafından 16 Kasım 2013 tarihinde başlatılan rölöve ve restorasyon çalışmalarının tamamlanmasıyla 8 Ağustos 2014’te ziyarete açıldı.

Ancak 7 yıl önce kapsamlı restorasyondan geçirilmesine rağmen köşkün dış cephe sıvaları çatladı, duvar boyaları kabardı, mermerleri karardı, mobilyalar da dökülmeye başladı. Kurulan komisyonca hazırlanan ve Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu onayından geçen restorasyon projesiyle köşk yeniden tadilata alınacak.

'UYGUNSUZ RESTORASYON KAT KAT BOYALI HALE GETİRMİŞ'

Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Murat Zorluoğlu, daha önce yapılan restorasyon ve onarım çalışmalarının tarihi yapıya zarar verdiğine dikkat çekti.

Köşkün aslına uygun restorasyonu için bilimsel komisyon kurulduğunu duyuran Başkan Zorluoğlu, “Atatürk Köşkü, çok önemli bir merkez. Bunu maalesef önemiyle mütenasip şekilde bugüne getiremedik. Uygunsuz restorasyon ve onarım çalışmaları burayı kat kat boyalı hale getirmiş. Dış cephesindeki durum ve akarlar maalesef oraya yakışmıyor. İçerideki mobilyalar da aynı şekilde. O mobilyalar nereden gelmiş bilmiyorum. Bir kısmının uzaktan yakından orayla alakası yok. Sanki yıllar içinde birileri getirmiş her tarafına bir şey asmış gibi. Biz bilimsel değeri olan komisyon kurduk. O komisyon proje hazırladı. Kuruldan geçti. Hem içini ve dışını aslına uygun şekilde bilimsel yöntemlerle onaracağız, hem de bir başka ekiple içindeki eşyaları tek tek ele alacağız. İlgili olmayanları ayıracağız, ilgisiz olanları uzaklaştıracağız. İlgili olanları da onaracağız. Hedefimiz, 2023’ün 29 Ekim’inde Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü yılında Cumhuriyet resepsiyonunu Atatürk Köşkü’nün bahçesinde yapmak” dedi.

‘DEFORMELERİ GÖRMEMEK MÜMKÜN DEĞİL’

Köşke ziyarete gelen Yavuz Koçaklı, “Adana’dan geldik. Uzaktan baktığımızda çok tarihi bir yapısı vardı ama içeriye girdiğimiz zaman köşk içerisindeki deformeleri görmemek mümkün değil. Ciddi bir bakıma ihtiyacı var. Nasıl bu halde bırakıldığını aklım almıyor. Bir an önce bakıma alınması gerekiyor. Özellikle 10 Kasım’dan önce en azından görünen yerler tamir edilirse daha iyi olur” diye konuştu.

‘HER YERİ DÖKÜLÜYOR’

Mine Güvenli ise, “Atatürk Köşkü içler acısı bir durumda. Boyaları çıkmış, tavanları rutubetlenmiş. Her yeri dökülüyor. Buranın daha bakımlı ve özenli bir yer olmasını beklerdim. Sonuçta Atatürk’ün vasiyetini yazdığı yer olarak biliniyor. Büyük bir önemi var bizler için ama yine de burada bulunmanın anlamı çok büyük. İnsanı geçmişe getiriyor. Bakım da yapılırsa daha da güzel olacaktır. Burası bu durumda bulunmayı hak etmiyor” ifadelerini kullandı.

ATATÜRK KÖŞKÜ

Trabzon’un Soğuksu bölgesinde çam ağaçlarıyla çevrili bir alanda yer alan Trabzon Atatürk Köşkü, Rum asıllı banker ve tüccar olan Konstantin Kabayanidis tarafından yaptırılmıştır. 1890 yılında yazlık olarak kullanılmak amacıyla inşaatı başlatılan yapı, 1912 yılında tamamlanmıştır. 15-17 Eylül 1924 tarihlerinde kente gelen Mustafa Kemal Atatürk'ü ağırlayan tarihi bina, 1930'da Trabzon Özel İdaresi tarafından tescil edilerek İl Daimi encümeninin 18.5.1931 tarih ve 361 sayılı kararıyla Mustafa Kemal Atatürk'e temlik edildi.

10-12 Haziran 1937 tarihlerinde üçüncü ve son kez Trabzon'a geldiğinde iki gece köşkte kalan Atatürk, 11 Haziran 1937 gecesi bu köşkte bütün mal varlığını Türk ulusuna armağan etme kararı almış ve mal varlığının listesini hazırlayarak gereğinin yapılması için Başbakan'a göndermiştir. Köşk müzede, 19'uncu yüzyılın sonuyla 20'nci yüzyıla ait mobilyalar, porselenler, halılar ve Atatürk'e ait tablolardan oluşan etnografik nitelikli 344 adet eser sergileniyor.