Son 25 yılda dünya çapında meydana gelen en ölümcül depremler

Kahramanmaraş depremenin ardından 1 yıl geçti. Türkiye’nin en acılı günlerinden biri olarak tarihe geçen felaket, ülkemizin her yerinde derin bir hüzünle anılmakta.

Hepimiz, gelecek depremleri ve ne kadar hazır olduğumuzu merak ediyoruz.

Dilerseniz, geleceği düşünmeden önce, geçmişe bir göz atalım. Dünyada son 25 yılda gerçekleşen en yıkıcı depremler hangileri? Ne zaman oldular? Ne kadar kayıp verildi? 

Sizler için derledik...

GÖLCÜK DEPREMİ (17 Ağustos 1999)

Sabaha karşı saat 03:02 sularında meydana gelen deprem, 7.6 şiddetindeydi. Akıllara, dönemin en yıkıcı depremi olarak kazındı. Anadolu fay hattı üzerinde gerçekleşen depremin 0 noktası, İzmit’in 11 km açıklarıydı.

2010 yılında yayımlanan Meclis araştırma raporuna göre, yaşanan depremde 18 bin 373 kişi can verdi, 48 bin 901 kişi yaralandı, 505 kişi ise sakat kaldı. 

285 bin 211 ev ve 42 bin 902 iş yeri hasar görürken, binlerce kişi günlerce enkaz altından çıkarılamadı. Birçok kişi enkaz altında hayata gözlerini yumduğu biliniyor.

Depremden sonra, çöken binaların müteahhitlerine yaklaşık 2 bin 100 dava açıldı. Bu davalardan bin 800'ü kamuoyunda Rahşan Affı olarak bilinen Şartlı Salıverme ve Erteleme Yasası ile cezasız sonuçlandı. 

Geriye kalan üç yüz davanın 110’una ceza verildi, birçoğu da ertelendi. Kalan davalar ise 16 Şubat 2007 tarihinde yedi buçuk yıl aradan sonra zaman aşımına uğradı ve düştü.

BAM DEPREMİ (26 Aralık 2003)

6.6 şiddetindeki deprem, Türkiye saatiyle sabaha karşı 04:56’da kerpiç yapıların kapladığı İran’nın Bam şehrini vurdu. 97 bin nüfuslu Bam, olağanüstü bir yıkım yaşamadan önce turistler için önemli bir duraktı.

Bam’ın tarihi kerpiç binaları depreme karşı dayanıksızdı. Yıkılan binalar paramparça olduklarından dolayı arama kurtarma çalışmaları zorlu oldu. Bu durum, bilançoyu arttırdı. 

Depremde toplam 26 bin 271 kişi can verdi, yaklaşık 30 bin kişi ise yaralandı. Ölenlerin çoğunluğu, uykularında ezilerek hayatlarını kaybetti.

Bam şehrindeki yapıların yüzde 90’ı ağır hasar aldı. Bu durum yaklaşık 100 bin kişiyi evsiz bıraktı. Bu yıkımın en büyük sebebinin, kerpiç evlerin arsa sahipleri tarafından usülsüzce yapılması olduğu biliniyor. 

Öte yandan, Bam’ın kültürel kaybı da büyük oldu. Kerpiç tuğlalardan yapılmış 2 bin yıllık Bam Kalesi yerle bir oldu, geriye bir enkaz bile kalmadı. 

SUMATRA-ANDAMAN DEPREMİ (26 Aralık 2004)

Sabaha karşı 04:58’de meydana gelen, 9.1 şiddetindeki akıl almaz depremin merkez üssü Hint Okyanusu’nun 30 km dibi, Endonezya’nın Sumatra şehrinin 160 km açıklarıydı.

Bangladeş, Hindistan, Malezya, Myanmar, Tayland, Sri Lanka ve Maldivler’de hissedilen deprem şimdiye dek kaydedilen en yıkıcı 10 deprem arasına girdi.

Deprem sonrası oluşan 20 metrelik dev tsunami dalgası, yarattğı hasar ile birlikte Güney Afrika’ya kadar ulaştı.

Deprem ve tsunamiden dolayı toplam 227 bin 898 kişi yaşamını yitirdi. İnsani yardım kuruluşları, ölenlerin üçte birinin tsunami dalgasından kaçamayan çocuklar olduğunu belirtti. 

Güney yarım kürede turist sezonuna denk gelen deprem, yaklaşık 9 bin turistin de canını aldı. 

Hint okyanusuna kıyısı olan, Güney Afrika Cumhuriyeti'nden Hindistan’a bir çok ülke depremden zarar gördü. Fakat en büyük hasar yine Endonezya’nın Sumatra şehrinde oldu. Bir çok apartman tsunami tarafından bütünüyle yutuldu. 

Tsunami uluslarası kargo şirketlerini de etkiledi. Bir çok yük gemisi kilometrelerce karaya sürüklendi. Su baskınlarından ve kurtarılamayan cesetlerden dolayı kolera, dizanteri gibi bir çok hastalık yayılmaya başladı.

Şehirlerin yanında doğal yaşam da büyük zarara uğradı. Ormanların içine kadar giren deniz suyu içme suyu kaynaklarını zehirledi ve binlerce vahşi hayvanın ölümüne sebep oldu.

KAŞMİR DEPREMİ (8 Ekim 2005)

Türkiye saati ile sabah 07:50’de Pakistan'ın Kaşmir kentinde meydana gelen 7.6 büyüklüğündeki deprem, büyük can kaybına yol açtı.

Hasar ve kayıplardan, ihtilaflı komşu Hindistan da payını aldı. Pakistan’ın başına gelen en yıkıcı felaket olan Kaşmir depremi, özellikle Muzafferabad şehrinde büyük yıkıma yol açtı.

Pakistan tarafından yapılan resmi açıklamaya göre, depremde 19 bini çocuk olmak üzere toplam 87 bin 350 kişi yaşamını yitirdi. Yaklaşık 138 bin kişi yaralandı ve 3.5 milyondan fazla vatandaş da evsiz kaldı. 

Çocukların çoğunluğu, okul binalarının üzerlerine çökmesiyle hayatlarını kaybetti. Ramazan ayından dolayı iftardan önce evlerinde uyuyan bir çok kişi de binaların üzerlerine çökmesiyle can verdi.

TOHOKU DEPREMİ (11 Mart 2011)

Resmi adıyla, 9.1 şiddetindeki “Büyük Doğu Japonya Depremi”, Türkiye saati ile sabah 07:46’da Pasifik Okyanusunun altında, Tohoku bölgesine bağlı Oshiko yarım adasının 72 km açığında gerçekleşti. 

Aralıksız yaklaşık "6 dakika" süren depremin hemen ardından oluşan 8 metre büyüklüğündeki tsunami dalgası, Fukushima nükleer reaktörünün çekirdeğinin erimesine neden oldu. 

Depremin ardından, Çernobil’den daha yıkıcı sonuçlara yol açabilecek büyük bir nükleer felaket, büyük fedakarlıklarla atlatıldı.

Son belirlemelere göre, depremde 19 bin 759 kişi can verirken, 6 bin 242 yaralı ise sağ kurtarıldı. Kayıpların yüzde doksanının ölüm sebebi, tsunami sebebiyle 'boğulmak' oldu. 

Japonya adasını 2,5 m oynatan bu afet Japonya'da, depremin tarihine atıfla, '3.11' olarak anılıyor.