Samanyolu Galaksisi'nin kalbinde neler oluyor?
Gökbilimciler, Samanyolu Galaksisi’nin merkezinin şimdiye kadarki en derin ve en keskin görüntülerini kaydetti.
cumhuriyet.com.trBu da galaksinin kalbindeki dev kara deliğin kütlesini eşsiz bir hassasiyetle hesaplamalarını sağladı.
Şili'deki Avrupa Güney Gözlemevi'nde Çok Büyük Teleskop’la yapılan gözlemler, Dünya’nın ve dolayısıyla Güneş Sistemi’nin de içinde bulunduğu galaksinin merkezinde gizlenen bir yıldızı da ortaya çıkardı.
Daha önce bilinmeyen bu yıldız, galaksinin merkezindeki Sagittarius A* adı verilen süper kütleli kara deliğin yakınında yer alıyordu.
Almanya’daki Max Planck Astrofizik Enstitüsü'nde doktora sonrası araştırmacı Julia Stadler, "Ayrıntıların miktarı ve kara deliğin etrafındaki yıldızların faaliyetleri ve sayısı karşısında hayrete düştük" diye konuştu.
Samanyolu'nun merkezindeki kara delik, hiçbir ışık kara deliklerden kaçamadığı için karanlıkta kalıyor ve doğrudan gözlemlenemiyor. Gökbilimciler ancak çevresindeki yıldızların hareketlerini inceleyerek kara deliklerin özelliklerini öğrenebiliyor.
Sagittarius A* üzerine çalışmaları sayesinde 2020 Nobel Fizik Ödülü’nün sahibi olan Reinhard Genzel, "Sagittarius A* çevresinde yakın yörüngelerdeki yıldızları takip etmek, Dünya'ya en yakın büyük kara deliğin etrafındaki yerçekimi alanını hassas bir şekilde araştırmamıza, genel göreliliği test etmemize ve kara deliğin özelliklerini belirlememize olanak tanıyor" ifadelerini kullandı.
Genzel ve Stadler, hakemli bilimsel dergi Astronomy & Astrophysics’te yayımlanan yeni araştırmanın ortak yazarları arasında yer alıyor.
Ekibin mart ve temmuz arasında yaptığı hassas ölçümler, Sagittarius A*'nın kütlesinin Güneş’in 4,3 milyon katına ulaştığını ortaya çıkardı. Ölçümlere göre kara delik, Dünya'dan 27 bin ışıkyılı uzaklıkta yer alıyor. Bu rakamlar, bugüne kadarki en kesin tahminler.
Araştırma, Sagittarius A*'nın çevresini mümkün olan en ayrıntılı şekilde haritalamak amacıyla Samanyolu'nun galaktik merkezinin görüntülerini analiz etmek için yeni teknikler geliştiren GRAVITY adlı uluslararası bir projenin parçası.
Gökbilimciler, 2025’te kullanılmaya başladığında dünyanın en büyük optik uzay gözlemevi olacak Aşırı Büyük Teleskop’la daha büyük atılımlar yapmayı umuyor.
GRAVITY projesinin baş araştırmacısı Frank Eisenhauer, "GRAVITY ve Aşırı Büyük Teleskop güçlerini birleştirdiğinde, kara deliğin ne kadar hızlı döndüğünü öğrenebileceğiz" diyor:
Şimdiye kadar kimse bunu başaramadı.
Kaynak: Independent Türkçe