The Economist: CHP'ye oy verin

Başyazısında "Türkler için demokrasiyi teşvik etmenin en iyi yolu, iktidardaki partiye karşı oy kullanmak olur" diyen dergi, AKP'nin seçimde üçte iki çoğunluğuna yaklaşmasının Türkiye için "kötü" olacağı iddiasında bulundu.

Türkiye'deki 12 Haziran seçimlerine kısa bir süre kala İngiliz The Economist dergisi, seçim konusunu hem başyazısında hem de geniş bir haberde değerlendirdi. Derginin başyazısında, "Türkler için demokrasiyi teşvik etmenin en iyi yolu, iktidardaki partiye karşı oy kullanmak olur" spotunu kullanması dikkat çekti.

"Türkiye dünyada ve ekonomide siyasi bir güç oldu"

The Economist, başarıları sayesinde Türkiye'nin hem bölgesinde hem de dünyada "ekonomik ve siyasi güç" haline geldiğini vurgulandığı başyazısında "Türk seçmenlerinin 12 Haziran seçiminde yine Sayın Erdoğan'ı iktidara getirecek olması, şaşırtıcı değil. Ancak, kaygı vericidir" dedikten sonra AKP'nin üçte iki çoğunluğuna yaklaşmasının "Türkiye için kötü olacağı"nı öne sürdü.
 

"AKP konusunda gerçek kaygı din değil demokrasi"

AKP'nin pragmatik bir tutum takındığını, "hoşgörülü Türkiye'yi sonraki hoşgörüsüz İran'a dönüştürmeye çalıştığı yönünde pek kanıt bulunmadığını" yazan dergi, şu savları öne sürdü:

"AKP konusunda gerçek kaygı, din değil, demokrasi ile ilgilidir. Sayın Erdoğan, ordu ve yargı ile mücadeleyi kazandıktan bu yana çok az denetimle karşı karşıya kaldı."

"Türbana hoşgörü, içkiye hoşgörüsüzlük"

Seçimleri AKP'nin kazacağı konusunda bir kuşku bulunmadığını kaydeden dergi, seçmenlerin ekonomideki gelişmelerden, dış politikadan ve ordunun siyasetten uzaklaştırılmasından hoşnut olduklarını iddia ettikten sonra şöyle devam etti:

"Ancak seçim, ekonomiden, AB'den, dış politikadan, ordudan bile çok ötede. Son yıllarda işleri tıkırında olan birçok laik Türk, zafer elde eden AK Parti'nin ülkelerini götüreceği yön konusunda kaygılı olmayı sürdürüyor. Müslüman türbanına yeni bir hoşgörü, içkiye ise hoşgörüsüzlük, poliste kısmen çok güçlü biçimde temsil ediliyor gibi görülen pek saydam olmayan Fethullah Gülen hareketinden esinlenen çok daha İslami bir geleceğe işaret ediyor."

"Seçimi kritik yapan, Erdoğan'ın Anayasayı yeniden yazma hırsı"

The Economist "Seçimi o kadar kritik yapan, Sayın Erdoğan'ın Türk anayasasını yeniden yazma hırsı" dediği haberinde seçimin sonucunu, bağımsızların kaç sandalye kazanacağı ve MHP'nin barajı aşıp aşmayacağı olmak üzere iki faktörün belirleyeceğini savundu.

Yeni bir anayasanın hazırlanması konusu ve Başbakan Erdoğan'ın başkanlık sistemi isteğine dikkat çekilen haberde "Bu konular önemli çünkü sonraki hükümet, daha zor bir dönem ve bazı karmaşık sorunlarla karşı karşıya kalacak" yorumu yapıldı. Haberde Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in ekonominin "çok ısındığını" kabul ettiğini ancak şimdi hızla soğuduğunu söylediği de kaydedildi.

"Yabancı para kurursa Türkiye kolayca iflasa gidebilir"

Haberde ekonominin soğumakta olsa da "ciddi zayıflıkları" bulunduğu savunularak tüketici harcamalarındaki savurganlık ve büyük bir yabancı sermaye girişinin, cari açığı, GSYH'nın yüzde 8'e genişlettiği belirtildi ve şöyle devam edildi:

"Yabancı para birdenbire kurursa, Türkiye kolayca yine kendini iflas durumuna yönelmiş bulabilir. Mali politika, daha fazla ve daha erken sıkılaştırılmalıydı. Ve sıkı kurullara tabii işgücü ve ürün piyasalarının serbestleştirilmesi için çok daha fazlası yapılmalı. Zengin ülkelerden oluşan OECD kulübünde Türkiye, iki konuda liste sonu, işsizlik, özellikle doğuda ve gençler arasında yüksek olmayı sürdürüyor ve kadınların işgücüne katılımı oranı geriledi. Kısacası, Sayın Şimşek'in, Türk ekonomisini modernize ve reform etmek için yapacağı daha çok şey var."


Yolsuzluklar sanki artıyor, Türkiye'de Çin'den fazla gazeteci cezaevinde

Bunun sonucunda Erdoğan'ın daha "hoşgörüsüzlük gösterdiğini, otokratik içgüdülerinin beslendiğini" yazan dergi "Yolsuzluk sanki artıyor. Basın örgürlüğü saldırı altında: Türkiye'de Çin'den fazla gazeteci cezaevinde. Birçok eski subay dahil, Sayın Erdoğan'ı eleştirenler ve ona husumet güdenler, kaygı verici sayıda soruşturma altında ve bazı vakalarda abartılı komplo suçlamalarıyla" savlarına yer verdi.
 

"Başkanlık sistemi hata olur"

Buna ek olarak Erdoğan'ın "daha keskin" bir milliyetçi ton benimsediğini de savunan The Economist, Erdoğan'ın seçim kazanması halinde "Fransız tipi güçlü bir başkanlık sistemini yaratmak amacıyla anayasayı değiştireceğini ima ettiğini" belirterek "Zaten aşırı merkezileşmiş bir ülkede hata olur" görüşünü dile getirdi.

The Economist, AKP hükümetinin "daha kapsayıcı" bir yaklaşımı benimseyerek yeni anayasanın diğer siyasi partiler ve ilgili gruplarla istişare içinde hazırlanmasını istediği yazısında bunun sağlamanın en iyi yolunun da, ana muhalefet partisinin oyunu yukarıya çekmek olacağını savundu.
 

"Kılıçdaroğlu "Dinazor selefine göre büyük bir iyileşme"

CHP'nin yeni lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun, "dinozor selefine göre büyük bir iyileşme" oluşturduğunu savunan dergi, Kılıçdaroğlu'nun, "partideki eski tüfekleri temizlediğini, yolsuzluğa karşı hoşgörüsüz olduğunu ve partiyi, ordunun siyasette rol almasına içgüdüsel sempatisinden uzaklaştırdığını" belirtti.

Yazıda Kılıçdaroğlu'nun, Türkiye'nin tüm illerine daha büyük özerklik vermekten söz etmesinin partinin Güneydoğu'daki mitinglerine ilgiyi artırdığı belirtildikten sonra şu satırlara yer verildi:

The Economist'in tavsiyesi

"AK Partinin, yeni hükümeti kuracağı adeta kesin gibi. Ancak Türklere, CHP için oy vermelerini tavsiye ederiz. Sayın Kılıçdaroğlu'nun partisinin daha güçlü bir performans göstermesi, anayasayı daha kötü hale getirecek tek taraflı değişiklikler riskini azaltacak ve muhalefete, gelecekteki bir seçimi kazanması için adil bir şans verecek. Bu, Türkiye'nin demokrasisi için açık farkla en iyi garanti olur."