Karslı yıkımdan rahatsız

Gün 23 Nisan, çocuk bayramı… Heykelin çevresinde konuşlanan çocuklardan biri bize “Ucube”nin “tarih”ini anlatıyor… Büyük bir ciddiyetle bir turiste anlatır gibi söze şöyle başlıyor: “Kars Kalesi’nin karşısında, Kars Çayı’nı da man zarasına alan kayalığın üzerinden yükselen bu heykelin adı ‘İnsanlık Anıtı’ydı, ama artık adına ‘ucube’ deniliyor. Bu ‘ucube’ barış ve özgürlüğü simgeliyor…”

23 Nisan’da sanatçılar ve çeşitli illerden gelen pek çok kişi, “İnsanlık Anıtı”nın ilk yıkım aşamasına siper olmak için Kars’ta buluşmuş, yıkım da ertelenmişti. Ancak önceki gün bölgeye getirilen vinçle anıtın üzerine çıkan işçiler, delikler açmaya başladı bile. Yıkımı yapan firmanın yetkililerince anıtın 20 parçaya bölüneceği, yıkımın da hava koşullarına göre 10 güne kadar bitirileceği söyleniyor.

Geceleri lazer ışığıyla Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan’a “dostluk selamı” göndermesi planlanan heykelin henüz takılmayan parçası “el”i ise pek çok kimse hatıra fotoğrafı fonu olarak kullanıyor. Peki, Kars sokaklarında tepkiler nasıl? “Yıkın bu anıtı” diyenler var, ama çoğunluk heykelin yıkımına karşı. Heykelin yapıldığı dönem AKP’li belediyeye ödenek sağlayan Başbakan’a “Heykel o zaman ucube değildi, şimdi mi oldu” diye soruyorlar. Heykelin yıkım bedeli olan 272 bin TL’nin de Kars’a yatırım için kullanılmasını istiyorlar. Partiler arası atışmalardan sanat eserinin zarar gördüğünü vurguluyorlar.

Kars’taki üniversiteli gençler de en çok, Başbakan’ın heykeli “ucube” olarak nitelendirmesinin gerekçesinin altını dolduramamasını eleştiriyorlar. İki yıldır Kars Film Festivali’nin yapılmadığını da hatırlatan gençler, bir de sanatın siyasete alet edilmesinden epey rahatsızlar… Kars’ın her geçen gün gerilediğini, gerileme nedeninin de “yıkma” zihniyetinden geldiğini söylüyorlar.

Kafkas Üniversitesi öğrencilerinden biri, “Bizim neyimiz ucube değil ki? Eğitim, hukuk sistemimiz, siyasi tarihimiz... Başbakan’ın bu yakışıksız lafını, aldığı eğitim ve yaşadığı toplumsal yapıya bağlıyorum” derken, 60 yaşlarındaki 3bir Karslı da Bayburt’taki Senfoni Orkestrası konserine gönderme yaparak, “Kars Kars olalı böyle zulüm görmedi” diyor.

Kars’ta belediyenin önündeki iki kadın heykeli ile Şehit Hulusi Aytekin Caddesi üzerindeki çıplak kadın heykelini kaldırtan Belediye Başkanı Nevzat Bozkuş, 2009’da da kentin girişindeki, Kars’ın simgelerinden kaz heykelini kaldırtmıştı.