Gözlerin çevrildiği Mısır'la ekonomik ilişkilerimiz

Türkiye, Mısır'a altın, demir-çelik, binek otomobil satarken, Mısır'dan bakır tel, petrol gazı, karbon ve pirinç satın alıyor. Mısır'da 205 Türk firmasının yaklaşık 1,5 milyar dolarlık yatırımı bulunuyor. Söz konusu yatırımların büyük bölümü de başkent Kahire ve İskenderiye'de yer alıyor. Bourgel Arap Bölgesi'nde de çok sayıda Türk firmasının yatırımı bulunuyor.
 

Ticaret hacmi artış eğiliminde

2002 yılına kadar dalgalı bir seyir izleyen iki ülke arasındaki ticaret hacmi, 2002 yılından beri artış eğilimine girdi ve geçen yıl Türkiye, Mısır'a 2,3 milyar dolarlık ihracat, 926,3 milyon dolarlık ithalat yaptı. Türkiye'nin Mısır'a ihracatında, altın, demir-çelik, binek otomobil ve yedek parçaları, sentetik lifler, dış lastikler, dokuma petrol yağları, mensucat, demir-çelik inşaat malzemeleri, elektrik kablosu ve plastik eşyalar ön sırada yer alıyor. İthalatta ise ön sıralarda demir çelik yassı mamul, bakır tel, petrol gazı, karbon, azotlu mineral ve kimyasal gübre, pirinç, petrol, pamuk ipliği bulunuyor.
 

Mısır'daki Türk yatırımları

Mısır'da 205 Türk firmasının, yaklaşık 1,5 milyar dolarlık yatırımı bulunuyor. Türkiye-Mısır Serbest Ticaret Anlaşması'nın imzalanmasının ardından, iki ülke arasında yatırım ilişkilerinde özellikle Türkiye kaynaklı tekstil ve hazır giyim yatırımcılarının faaliyetleri nedeniyle hareketlilik yaşandığı gözleniyor. Mısır'daki Türk yatırımları, yüzde 80 oranında tekstil ve hazır giyim alanında yoğunlaşmış olmakla beraber, otomotiv ve otomotiv yedek parçası, boya-kimya, elektrik-elektronik, mobilya ve turizm alanlarını da kapsıyor. Türk firmalarının emek-yoğun sektörlerde yatırım yapması nedeniyle, yaklaşık 40 bin Mısırlıya da istihdam sağlanıyor.

Müteahhitlik sektöründe ise Türk firmaları 1972-2008 yılları arasında Mısır'da yaklaşık 560 milyon dolar değerinde, toplam 24 proje gerçekleştirdi. Türk müteahhitlik firmalarından, Mısır'da STFA Enerkom, MNG, Makimsan, Tepe İnşaat, Haz Mermer, ENKA, Sezai Terction ve Uoxil faaliyet gösterirken, söz konusu firmaların taahhüt işleri tamamlandı ve bir bölümünün sadece irtibat ofisleri varlığını sürdürüyor. TAV ise üstlendiği Kahire Havaalanı Yeni Dış ve İç Hatlar Terminalı inşaatını tamamladı. Mısır'daki Türk yatırımları arasında büyük sanayi tesisleri, showroomlar ve mağazalar da yer alıyor.

İki ülke arasında ekonomik ve ticari ilişkilerde yaşanan sorunlara ilişkin, ticari amaçlı vize uygulamalarında bir ''fast track'' sırasının oluşturulmasının önemine dikkat çekiliyor. Mısır gümrüklerinde bürokrasinin ağır işlemesi, ticaretin önünde bir engel teşkil ederken, marka tescili konusunda gecikme ve maliyetli olma sebebiyle de sorunlar yaşanıyor. Bazı Türk firmaları Mısır'a ihraç etmiş oldukları ürünlerin taklitlerinin yapılmasından kaynaklanan problemler ile karşılaşırken, şirket kurulması, şube açılması, çalışma vizesi alınması, yabancı şirket veya kişiler üzerine mal alımı veya kira sözleşmesi yapılması işlemlerinin bürokratik engeller nedeniyle, oldukça uzun sürmesi de sorunlar arasında yer alıyor.
 

İki ülke arasında imzalanan anlaşmalar

Türkiye ve Mısır arasında 2005 yılında imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması (STA), 2007 yılında yürürlüğe girerken, anlaşma kapsamında sanayi ürünlerindeki gümrük vergileri, miktar kısıtlamaları ile eş etkili vergi ve önlemler kaldırıldı. Anlaşma çerçevesinde ayrıca, tarım ürünlerinde taviz değişimi ile hayvan ve bitki sağlığı önlemleri, hizmetler, yatırımlar ve genel hükümler alanlarında da düzenlemeler bulunuyor.

İki ülke arasında ayrıca, Denizcilik Anlaşması, Türk-Mısır Ortak Komisyonu Kurulmasına Dair Anlaşma, Hava Taşımacılığı Anlaşması, Kara Ulaştırması, Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması, Ortak Yüksek Komisyon Kurulmasına İlişkin Anlaşma, Ticaret Anlaşması, Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması, Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Sözleşme ile karma ekonomik komisyon (KEK) Protokolü bulunuyor.