İddia da ciddi, soru da:
“Ziraat Bankası New York Şubesi’nin faaliyetleri, Fed tarafından durduruldu mu?”
CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran’ın dün Meclis gündemine taşıdığı soru önergesine göre, Fed (Amerikan Merkez Bankası) görevlileri, 8 Eylül Pazartesi günü Ziraat New York’a giderek bireysel bankacılık faaliyetlerinin durdurulması talimatını veriyor.
Haberi duyunca merak ederek ulaştığım “ek bilgi”ye göre, bu önerge, Oran’a aktarılmış “güvenilir bir tanıklığa” dayanıyor:
Fed görevlisi, bizzat gişeye yönelerek şube görevlisine “Bu müşteriden sonra işlem yapmayınız” diyor.
Ve sıra numarası almış bekleyen müşteriler, şubeden işlemlerini yapmadan çıkmak zorunda kalıyor.

***

Aktardığım iddianın doğruluğu önergede sorulduktan sonra -eğer doğruysagerekçenin “hazırlanmayan eylem planı olup olmadığı” sorusu yöneltiliyor.
“Hazırlanmayan eylem planı ne?” derseniz...
İlgilisi hatırlayacaktır; Fed, geçen haziran sonunda Ziraat Bankası New York Şubesi’nden “kara para ile mücadele için eylem planı” istemiş; bunun için de 60 günlük bir süre tanımıştı.
Fed’in internet sitesine de konulan 25 Haziran 2014 tarihli anlaşma metni uyarınca, Ziraat New York’tan, özellikle Haziran-Aralık 2012 tarihleri arasındaki “şüpheli işlem” etkinliklerini de içine alan kapsamlı bir “Uygunluk Planı” isteniyor.
Taslak anlaşma metni, 13 sayfa ve altında hem Fed’den hem de Ziraat’tan yetkililerin imzaları açılmış durumda.
Tarihe bakılırsa, bu planın eylül ayı başına kadar Fed’e teslim edilmiş olması gerekiyordu.
Oran da önergesinde bu işlemin yapılıp yapılmadığı ve plan içeriğinin özetinin ne olduğu sorusunu yöneltiyor.

***

Kamunun çıkarlarını ilgilendiren her konuda, ülkeyi yönetenlerden bilgi almak adına milletvekillerine sağlanmış bir hak olan “soru önergesi”, TBMM’deki en aktif, ama bir o kadar da ağır işleyen denetim mekanizmalarından biridir.
Yasal olarak 15 günde yanıtlanması gerekir.
Ancak fiili duruma baktığınızda; Meclis arşivinin, biraz da yanıtlanmasına tenezzül edilmemiş önergeler arşivi olduğunu görürsünüz.
Bir güven ve saygınlık müessesesi olan bankacılık sektörünün spekülasyonlara karşı ne kadar hassas olduğunu pek çok kez gördük.
Dahası da var.
Ziraat Bankası tarihsel misyonuyla bugün Türkiye’nin pek çok köşesinde, vatandaşların gözünde halen “devlet” algısını sürdüren bir bankadır. O nedenle, “güven ve itibar” niteliği açısından mukayeseli bir üstünlüğe sahip olsa gerek.
Hazine’den sorumlu Başbakan Yardımcısı Babacan kısa süre önce Ziraat Bankası’nın, Bank Asya’yı satın alma girişiminden vazgeçmesine gerekçe olarak “bankamız öncelikleriyle uyumlu olmaması”nı göstermişti.
Yoksa Ziraat Bankası’nın bugünlerdeki önceliği, “kara para mücadele eylem planı”ndaki gecikme mi?